XUÂN NẦY CON VỀ
(Tưởng
niệm linh hồn cố giáo sư, nhạc
sĩ Nhật Ngân)
Thứ bảy, 28 Tết, Ái Cầm điện
thoại cho biết là nhạc
sĩ Nhật Ngân vừa qua đời.
Dù biết cuộc đời là vô thường,
sinh, tử là chu kỳ của thiên mệnh nhưng lòng vẫn thấy xót xa.
Lần cuối cùng gặp anh không
lâu lắm tại một quán cà phê
quen thuộc ở
Nam Cali. Chung quanh chiếc bàn tròn, bạn
bè Đà Nẵng vui vẻ với chuyện xưa, chuyện nay bên những cốc cà phê, những
tách trà bốc khói.
Tôi bổng nhớ lại những năm trung học đệ nhất cấp hầu như buổi chiều nào cũng có trận
bóng tròn giửa trường Phan Châu Trinh và trường Phan Thanh Giản
trên sân cỏ trước trường Bán Công ( đường Lê Thánh Tôn).Phần thắng về Phan Châu
Trinh nhiều hơn.
Không phải Phan Thanh Giản
thua vì chơi
không hay mà vì Phan Châu
Trinh có một thủ môn quá
xuất sắc. Anh đã chận
bắt tất cả những cú sút nguy
hiểm của hàng tiền
đạo Phan Thanh Giản với những màn bay tuyêt đẹp.
Người thủ môn đó
là Trần Nhật Ngân, hay nhạc sĩ tài hoa Nhật
Ngân về sau.
Khi tôi vào Phan
Châu Trinh, Ngân đã rời trường vào Sài Gòn học
nhạc. Năm 1960, anh về
thăm gia đình ở Đà Nẵng, đã đưa bản thảo nhạc phẩm "Tôi Đưa Em Sang Sông" (TĐESS) cho anh Nguyễn Đức Bông, một người bạn cùng lớp rất thân với anh hát thử.
Anh Bông đã hát
bài hát nầy
tại ty Thông Tin Đà Nẵng và đã
được sự
đón nhận và yêu thích
không ngờ của khán giả. Về sau, nhạc
phẩm TĐESS đã
được xuất
bản tại Sài Gòn và
những tiệm sách ở Đà Nẵng đã bán hết bản
nhạc nầy trong ngày đầu
tiên được phát hành tại
địa phương.
Bài hát anh
viết cho một mối tình không trọn
vẹn và đã trở thành bất tử vì sự
yêu mến của giới yêu nhạc qua nhiều thế hệ, mối tình đã một
thời làm xôn xao dư
luận trong giới học sinh trung học
tại Đà Nẵng. Một bài hát khác
cũng rất nổi tiếng của anh là
nhạc phẩm
" ĐÊM NAY AI ĐƯA EM VỀ" đã
được phổ
biến liên tục trên các đài phát
thanh Sài Gòn và đài
Quân Đội với giọng ca của ca sĩ Lệ Thanh.
Tôi may mắn được làm đồng nghiệp với anh khi
về dạy tại trường Phan Thanh Giản
Đà Nẵng lúc anh đang
dạy âm nhạc tại đây. Vì yêu âm nhạc, anh và tôi sớm
trở thành thân quen. Với khả năng âm nhạc,
với lòng hăng say của tuổi trẻ, anh đã biến
giờ nhạc, môn nhiệm ý, thành những sinh hoạt vui tươi, linh động và tổ chức
những buổi văn nghệ Tết, cuối niên khoá rất
thành công. Những học sinh được anh hướng dẩn về âm nhạc
có mặt khá đông ở Mỹ.
Vì Đà Nẵng không có địa
bàn hoạt động thích hợp cho lãnh
vực âm nhạc nên anh đã giả
từ bục giảng trở lại Sài Gòn. Sau đó
anh đã phục vụ trong ngành tâm
lý chiến của Quân Lực Việt Nam Cọng Hoà. Trong thời gian nầy anh sáng tác
rất đều đặn và đã để lại nhiều nhạc phẩm viết về đời quân ngủ nổi tiếng, tiêu biểu và thành
công nhất là nhạc phẩm
"XUÂN NẦY CON KHÔNG VỀ".
Biến cố đau thương 30 tháng Tư 1975 đã đem đến bao đau thương,
ly tan cho người dân Miền Nam.
Anh vượt biên tìm tự
do năm 1982 và định cư tại Mỹ năm 1984. Ở khác tiểu bang nên mãi đến năm 2004 tôi mới gặp lại anh trong
Đại hội trường Phan Thanh Giản tại Nam California. Anh vẫn
như xưa, vẫn từ tốn, vẫn giữ đươc phong cách một
nhà giáo.
Nguyễn Đức Bông và tôi
thường liên lạc với nhau, trong câu chuyện chúng tôi có
nhắc đến anh với những
kỷ niệm năm xưa ở Đà Nẵng và thường hơi...ganh tị với anh vì xa
quê anh vẫn
còn được làm những gì anh thích
là hoạt động không ngừng nghỉ trong lãnh vực
âm nhạc.
Anh đã hợp tác với
những trung tâm ca nhạc lớn ở hải ngoại, sáng tác, soạn hoà âm và
huấn luyện, đào tạo những ca sĩ trẻ, điều hành một phòng thu âm .
Mấy tuần trước đây, một người bạn
ở Cali có điện
thoại cho biết anh trở bệnh. Căn
bịnh ngặt nghèo ngày trước
đã để anh yên lành
trong một thời gian khá dài giờ
trở lại và anh phải
vào bệnh viện để điều trị.
Và anh đã
ra đi!
Với quan điểm
hạn hẹp của tôi hai
nhạc phẩm tiêu biểu cho hàng trăm
sáng tác của anh là
"Tôi Đưa Em sang Sông" và "Xuân Nầy
Con Không Về".
"Tôi Đưa Em Sang Sông" gói ghém cuộc
tình học trò không trọn
vẹn của anh
Với "Xuân Nầy Con Không Về" anh đã nói lên
sự hy sinh vô bờ
của những chiến sĩ Quân Lực Việt Nam Cọng Hoà, ngày đêm
ghìm súng bảo vệ quê hương. Đã nhiều mùa Xuân anh
và đồng đội anh đã ở lại đơn vị không về thăm nhà dù
biết Mẹ già sẽ chờ
mong, cây mai vàng trước
sân thiếu bàn tay chăm
sóc và em
thơ không có áo mới
mừng Xuân.
Xuân năm nay anh thật sự đã về, về với Mẹ, với Cha, với những chiến hữu đã gục xuống trong trận chiến thật hào hùng của
Miền Nam Việt
Nam.
Đầu tháng Bảy năm nay tại Nam
California sẽ có Đại Hội của hai trường
Phan Châu Trinh và Phan Thanh
Giản. Những đồng môn trường Phan Châu Trinh sẽ không còn gặp
lại người bạn tài hoa
của mình và cựu học
sinh trường Phan Thanh Giản
sẽ không còn vinh dự
đón tiếp một vị thầy đáng kính, cựu giáo sư, nhạc
sĩ Nhật Ngân.
Tạm biệt anh Nhật Ngân và
hẹn gặp lại anh ở một thế giới thật an bình.
Võ Anh Dũng